ایران مطلب : سد تاریخی گمپو فداغ، با تمام افسانه هایی که درباره اش گفته می شود، در شمال بیرم و 5کیلومتری جنوب شرقی آبادی محمد زینا در استان فارس قرار دارد. درست میان تنگه ای معروف به نام گولی گمپو که در پایین دشت آن، چشمه‌ای معدنی برای درمان بیماری های پوستی و روماتیسم جاری است.
آثار تاریخی یافته شده در اطراف این سد نشان می دهد که عمر سد گمپو فداغ به دوران ساسانیان می رسد. دیواره سد گمپو با نمونه های دوره ساسانی در ایگ استهبانات و ایزدخواست شباهت دارد. همچنین در این منطقه، علاوه بر بقایای سفالینه های دوره ساسانی، قلعه های ساسانی دیده بان و میمون دژ قرار گرفته اند.این سد روی رودخانه ای فصلی بنا شده که پیدایش آن به خاطر بارش های فصلی و سرازیر شدن آب های ارتفاعات منطقه بوده است. این آب ها بعد از گذشتن از تنگه گمپو، به دشت وارد می شدند و اگرچه خشکسالی های اخیر چیزی زیادی از این رودخانه باقی نگذاشته، اما در روزگار قدیم، سد گمپو در دهانه تنگه ساخته شده بود تا این آب جمع آوری شود.
ارتفاع تاج سد، حدود 25متر، عرض آن 20متر و ضخامت سد 6متر است. دیواره سد در نما با سنگ های تراشیده به اشکال منظم و با استفاده از ملات آهکی، بدون استفاده از بست های فلزی و در میانه، با قطعات سنگ لاشه و قلوه و ملات آهکی یا ساروج ساخته شده است. ساروج هم که حتما می دانید، یکی از ابتکارات معماران ایرانی برای ساخت ملات بود که از ترکیب خاک رس و آهک، خاکستر کوره های حمام، مواد الیافی لویی، و گاهی سفیده تخم مرغ درست می شد.
راز ماندگاری
اگر می خواهید بدانید که سد گمپو چرا این همه سال سالم و سرپا مانده است، باید راز آن را در شیوه آبگیری سد جستجو کنید. آب مخزن این سد از طریق دریچه ها و برج آبگیر در مجرایی که در دامنه صخره ای کوه کنده شده وارد و راهی قسمت پایین دست می‌شده است. به این ترتیب آسیبی از جانب جریان خروجی، دیواره سد را تهدید نمی کرده است. همچنین پوشیده و محصور بودن دیواره سد در میانه تنگه یکی دیگر از دلایل ماندگاری خوب و دراز مدت سد به شمار می رفت.
اهالی فداغ روایتی از خرابکاری های یکی از روستاییان در سد گمپو دارند که مشخص نیست چقدر صحت داشته باشد اما این روزها تبدیل به یک سنت تاریخی میان مردم منطقه شده است. آنها می گویند سال ها بعد از بنای سد گمپو فداغ، شخصی به نام عالی سیاه اسیدی بسیار قوی را در این سد ریخت و باعث شد سد بشکند و آب آن به مزارع و باغ های فداغ و روستاهای اطرافش بریزد و آنها را از بین ببرد. اما مردم فداغ فرد خرابکار را در نزدیکی سد گرفتند و با چوب و سنگ و چماق به او حمله کردند تا عالی سیاه از پا در آمد و مردم همانجا، یعنی نزدیک آب انباری در قسمت پایین سد او را دفن کردند. سنگ قبر باقی مانده در این محدوده را هنوز هم اهالی فداغ متعلق به این خرابکار می دانند و از قدیم رسم دارند که در هر بار گذر از این مزار، سنگی را به نیت تنفر و انزجار به قبر بزنند. بنابراین اگر گذارتان به این سنگ قبر بیفتد می بینید که این قبر زیر تپه ای از سنگ های ریز و درشت پنهان شده است!
منبع : tebyan.net
سد افسانه ای گمپو - تبیان
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=28635712 ا کتبر 2014 ... سد تاریخی گمپو فداغ، با تمام افسانه هایی که درباره اش گفته می شود، در شمال بیرم و 5کیلومتری جنوب شرقی آبادی محمد زینا در استان فارس قرار دارد.
دهستان فداغ - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
http://fa.wikipedia.org/wiki/دهستان_فداغآثار و اماکن تاریخی[ویرایش]. قلعه میمون. سد گمپو. قلعه سوخته. قلعه دولاب. آسیاب آبی فداغ · چهارطاق فداغ · حمام بزرگ عمومی فداغ ...
موزه مکتب کمال الملک در باغ نگارستان - سایت
http://ibclub.ir/موزه-مکتب-کمال-الملک-در-باغ-نگارستان-928با این حال اگرچه آثاری مانند عکسهای قدیمی از شاگردان و اساتید مدرسه صنایع ... سد تاریخی گمپو فداغ (عکس) · تپه باستانی و تاریخی سیلک در کاشان (عکس) · نگین ...
نشـــــریه صفــــــیر فــــــــداغ
http://safirefedagh.blogfa.com/سد گمـپـــو - فــــداغ لارســـتان. آثار تاریخی فداغ - سد گمپو. اگر به سمت جنوب فداغ حرکت کنیم در چند کیلومتری جنوب شرقی روستای محمدزینا ( از روستاهای جنوبی ...
قلعه همایون دژ گراش | مکانبین استان فارس - سایت گردشگری مکانبین
http://www.makanbin.com/fars/place/قلعه-گراش-لارستان/قلعه گراش یا همایون دژ مربوط به دوران‌های تاریخی پس از اسلام است که در شهر گراش، بلندترین نقطه کوه ... در ۳ کیلومتری جنوب فداغ سد گمپو، که با بیشتر بخوانید → .
لهجه فداغی - اماکن و جاهای دیدنی فداغ
http://www.fedaghaccent.blogfa.com/cat-4.aspxسد گمپو. سدی تاریخی واقع در دهستان فداغ و یکی از نقاط دیدنی استان فارس می باشد. این سد تاریخی در ۳ کیلومتری جنوب فداغ واقع شده و از آثار دوره ساسانیان است.
مرداد 1387 - لهجه فداغی - blogfa.com
http://www.fedaghaccent.blogfa.com/8705.aspxسد گمپو. سدی تاریخی واقع در دهستان فداغ و یکی از نقاط دیدنی استان فارس می باشد. این سد تاریخی در ۳ کیلومتری جنوب فداغ واقع شده و از آثار دوره ساسانیان است.
.:: نسیم شمال فداغ ::. - محلی
http://nasimeshomal-fedagh.blogfa.com/category/2محلی - فداغ- سرگرمی و طنز - ترفند كامپيوتر و موبايل-تاريخي-مذهبي-پزشكي- داستانك-روانشناسي - . ... عکس هایی از مغدان فداغ (پست ثابت) .... سد گلي گمپو يك سد ذخيره اي بوده است؛ چه با وجود تشكيلات نفوذ نا پذير آبگير، نميتوانسته يك سد تغذيه ...
سد گُلی گُمپو، دور افتاده و بی‌یاور از زمان ساسانیان تاکنون - بـــــیرم ...
http://beyram-kabir.ir/سد-گُلی-گُمپو،-دور-افتاده-و-بی‌یاور-از.html4 آگوست 2014 ... تاریخ بنای سد گلی گمپو هم مانند تاریخ بنای بیشتر سازه‌های آبی .... جرزها یا پشتیبان‌های نیم‌استوانه‌ای کرانه راست و چپ سد در عکس دیده می‌شود.
نخلستان فداغ
http://nakhlestane.blogfa.com/نخلستان فداغ - اجتماعی - علمی و سرگرمی. ... (صحرای باغ در گذرگاه تاریخ) ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۴ میلادی. .... سد گمپو. در ۳ کیلومتری جنوب فداغ شده‌است. مصالح مورد استفاده در سد سنگ و ساروج است.طول تاج ان حدود ۲۵ .... پیش آن عکس قدیمی .
مرجع وبهای فداغ
http://www.webfedagh.blogfa.com/مرجع وبهای فداغ - معرفی وب سایتها و وبلاگهای فداغ لارستان. ... ۸-آثار و اماکن تاریخی ۹-بالنگستان ۱۰-قنات ها و آسیاب های آبی ۱۱-سد گمپو ۱۲-قلعه سوخته ۱۳- چهارطاق.
پزشک ما pezeshkema
http://ourdoctor.blogfa.com/تاريخ : سه شنبه پنجم آذر 1392 | 23:53 | نویسنده : دکتر مسعود اصغرپور. تصاویر زیر ... گزیده عکس های این مراسم را ببینید: .... سد گمپو فداغ در استان فارس (عکس).
سایت اختصاصی و مردمی دهستان فداغ
http://fedagh.ir/می‌توانید حال و هوای شب‌های محرم در فداغ را لابه‌لای این عکس ها حس کنید. ۲ بیشتر بخوانید .... وضعیت وخیم و سیمای خشک سد آبی فداغ به روایت تصویر · سد آبی فداغ در ...
اخبار ایران
http://amozande.ir/عکس های جدید ملی پوشان والیبال ایران با خانواده هایشان ... تک عکس های جدید بازیگران زن – 3 آبان 93 · عکس هایی از هواداران سرشناس رئال و بارسا ..... ما آماده برگزاری دربی در تاریخ تعیین شده نیستیم ...